W czerwcu 2013 roku Koło Środowiska Zgrupowania Stołpecko - Nalibockiego i Rodzin AK ŚZŻAK Okręgu Nowogródzkiego w Warszawie, obchodziło 70 - lecie swojego powstania. Począwszy od roku 1943, co roku obchodzimy rocznice potyczek, walk i bitew stoczonych w Ziemi Nowogródzkiej w Puszczy Kampinoskiej, o Lotnisko Bielańskie, o Dworzec Gdański, pod Jaktorowem i w Ziemi Opoczyńskiej. Z tego względu należało ponownie przypomnieć postać naszego dowódcy, który został przed 71-laty zrzucony do okupowanego kraju. Ważne to i z tego względu, iż wcześniej jedynie były znane tylko, niektóre fragmenty jego życiorysu i historii jego rodziny. Obecnie, gdy udało się dotrzeć do większej ilości źródeł, warto przypomnieć tą ciekawą postać oraz nieznane fakty i sposoby akowskiego dowodzenia oddziałem, przez ppor./ppłk. "Adolfa Pilcha".

W tym obecnym opracowaniu starałem się przedstawić dotychczas nieznane fakty i ukazać historię jego najbliższej rodziny (z Wisły pow. Cieszyński, woj. śląskie). Praca, zarówno nad gromadzeniem materiałów, jak ich przedstawieniem była swoistym wyzwaniem i niekiedy drogą usłaną szeregiem przeciwieństw. Przedstawiłem również krótki zapis - dziennik o toczonych walkach i listę tych co pod Jaktorowem polegli czy zostali ciężko ranni oraz o rozwiązaniu grupy "Kampinos".

W gromadzeniu materiałów wiele zawdzięczam żyjącym świadkom tych dni, tak jak por. AK Franciszek Frank Kosowicz z kresowego pogranicznego w II Rzeczpospolitej Rakowa, obecnie z Kalifornii z USA, który przekazał bardzo wartościowe dane, innym osobom, które pozostawiły zapiski, a także Panu Pawłowi Pilchowi synowi Andrzeja - brata Adolfa Pilcha ps. "Góra" - "Dolina", dyrektorowi Szkoły Podstawowej nr 4 w Wiśle Głębce Pani Elżbiecie Jakubczak i dyrektorowi Muzeum Cichociemnych Panu Piotrowi Wybrańcowi oraz Panu Jerzemu Cięciała - nauczycielowi rodziny Pilchów z Wisły, którzy wzbogacili moją wiedzę w tym zakresie, podczas mojego pobytu w Wiśle w dniu 05.10.2013 roku.

Wydawało się cenne, aby przy okazji obchodzonych rocznic, choć trochę uzupełnić wiedzę, zarówno o legendarnym już Adolfie Pilchu pseudonim "Góra" - "Dolina" jak również o jego nieprzeciętnej rodzinie Pilchów a także tej cudownej krainie, bogatej w ludzi miary nieprzeciętnej. A czynię to, z radością, w poczuciu zaszczytnego obowiązku, do tego, w 100-rocznice urodzin dowódcy zgrupowania, ppłk. Adolfa Pilcha.

Maciej Downar Zapolski

**********

Wizyta mjr. Doliny w Polsce, 1999, galeria zdjęć >>>