27 lipca w Wierszach, stolicy Niepodległej Rzeczypospolitej Kampinowskiej odbyło się Święto Pułkowe zorganizowane przez Stowarzyszenie Szwadron Kawalerii im. 27 Pułku Ułanów z Żyrardowa.

Program Święta obejmował Mszę Świętą w Kościele Parafialnym w Wierszach, oddanie hołdu pochowanym na Cmentarzu Partyzanckim w Wierszach, Spotkanie z Historią w Izabelinie oraz Ognisko z Ułanami.

Uroczystości związane były z 70-leciem Powstania Warszawskiego i Bitwy Jaktorowskiej. Uczestniczyli w nich weterani 27. Pułku Ułanów wraz z rodzinami. Zarząd Środowiska Grupy Kampinos ŚZŻAK reprezentował Prezes rtm. Waldemar Sielicki, Zarząd Środowiska Stołpecko - Nalibockiego i rodzin AK przy ŚZŻAK Prezes Maciej Downar Zapolski - syn ostatniego d-cy. 27. pułku rtm. "Nieczaja" i wiceprezes Piotr Kosowicz, syn por. Pawła Kosowicza ps. "Orzechowski"

W uroczystościach uczestniczyli także rekonstruktorzy historyczni w ułańskich mundurach, Wojsko Polskie reprezentowali m.in. przedstawiciele 9. B. BKPanc.

Głównym organizatorem spotkania było Stowarzyszenie Szwadron Kawalerii im. 27 Pułku Ułanów z dowódcą 3 szwadronu uł. wachm. Dariuszem Goźlińskim i plut. Martą Domańską. Jednym z głównych zadań Stowarzyszenia jest obecnie stała opieka nad miejscami pamięci Armii Krajowej, obejmującymi także Cmentarz Partyzancki w Budach Zosinych.

Podczas Spotkania z Historią w MOK w Izabelinie przypomniano bohaterską historię 27 Pułk Ułanów im. Króla Stefana Batorego. W czasie tych uroczystości, 3 szwadron im. 27. p. uł. Króla Stefana Batorego został uhonorowany nadanym im przez Zarząd środowiska S-N i rodzin AK przy ŚZŻAK stosownym certyfikatem i przyjęciem w swoje szeregi na członków ŚZŻAK kol. D. Goźlińskiego i M. Domańską. Dowódca szwadronu na tej uroczystości odebrał kilka okolicznościowych uhonorowanych pamiątek jak Ryngraf z 9 Braniewskiej BKPanc. z Braniewa, książkę wydana przez IPN pt. "Doliniacy" przekazana przez Prezesa Zarządu M. D. Zapolskiego i inne podziękowania. Sami również przekazali weteranom wydawnictwo pt. Rocznik Stowarzyszenia Szwadron Kawalerii im. 27. p. uł. - Żyrardów 2014.

Późnym popołudniem uroczystość przeniosła się do Żyrardowa, gdzie przy grochówce i kiełbasce z ogniska do późnych godzin nocnych trwały śpiewy ułańskich pieśni i niekończące się rozmowy. Wszyscy uczestnicy mają nadzieje, że spotkają się za rok na podobnej imprezie a wcześniej - w niedzielę 28 września br. o godz. 12.00 na cm. żołnierzy - partyzantów AK w Budach Zosinych k/ Jaktorowa.

27 Pułk Ułanów im. Króla Stefana Batorego był jednostką, której tradycje dziedziczy 9. Braniewska Brygada Kawalerii Pancernej im. Króla Stefana Batorego. 27. Pułk powstał 27 lipca 1920 roku w Kaliszu na bazie 3 Ochotniczego Pułku Ułanów Wielkopolskich "Dzieci Warszawy", jako 203. Ochotniczy Pułk Ułanów "Kaliskich", później "Ciechanowskich". W latach 1919 - 1920 r. zwycięsko walczył z bolszewikami. W okresie od września 1920 do lutego 1921 roku Pułk 203 stał na linii demarkacyjnej.

20 stycznia 1921 roku pułk otrzymał nową nazwę: 27. Pułk Ułanów.

27. Pułk Ułanów w kampanii wrześniowej znaczył swój szlak bojowy w rejonie Puszczy Kampinoskiej kończąc szlak bojowy - rozkazem, zawieszeniu walk w dniu 27/28 września 1939 r.

Później już w czasie II wojny światowej - okupacji w ramach ZWZ / Armii Krajowej chor. Nurkiewicz reaktywował 27 pułk, biorąc czynny udział w konspiracji: Rejon Nieśwież - "Strażnica" 1941-1942 d-ca. chor. "Bator" Zdz. Nurkiewicz, oraz dalej Obwód "Słup" Stołpce, lata 1942 - 1943 AK d-ca chor. "Błyskawica", "Noc", dalej walka i zwycięskie Powstanie Iwienickie i dnia 19 czerwca 1943 r. zdobycie miasta, potem rejon stacjonowania: Puszcza Nalibocka i dalsze walki z okupantem.

Pułk czasem zwany był przez miejscową ludność: "Legionem Nurkiewicza" czy "Legionami". Na kresowej ziemi podjęli nierówną walkę w obronie miejscowej ludności polskiej zamieszkującej wschodnie Kresy Rzeczypospolitej biorąc udział w akcji "Burza". Toczyli krwawe boje z obu okupantami.

Ułani - 27 pułk wchodził w skład zgrupowania: Polski Oddział Partyzancki im. T. Kościuszki, zgrupowanie Stołpeckie, czy zgrupowanie Stołpecko - Nalibockie. Później funkcjonowali przy pułku "Palmiry - Młociny", a od 18 sierpnia 1944 roku weszli na krótko wraz z pułkiem "Palmiry - Młociny" w skład grupy "Kampinos" AK będąc tam do 30 września 1944 roku.

W bohaterskiej walce o wolną Polskę znaczyli śladami swych podków lasy Puszczy Nalibockiej, okolice Nowogródka, Stołpc, Miru i Nieświeża, dalej, Puszcza Kampinoska, Warszawa, Jaktorów, Puszcza Mariańska, ziemie Piotrkowsko - Opoczyńskie i lasy Spalskie.

27. Pułk został ostatecznie rozwiązany po trzech latach walki 17 stycznia 1945 roku, nigdy nie został rozbrojony, pozostawiając na swoim szlaku bojowym ponad 750 akowskich partyzanckich mogił.